Omgaan met nabestaanden

Omgaan met iemand die een dierbare verloor

In je omgeving is iemand een dierbare verloren aan zelfdoding. Partner, kind, ouder, kleinkind, broer, zus, buur, neef, klasgenoot, collega, vriend, vriendin. Noem maar op. Je wilt er voor diegene zijn, maar je wilt je niet opdringen. Wat doe je dan?
Afhankelijk van je eigen rol ten opzichte van de nabestaande kun je echt wel wat betekenen, ook al denk je dat je misschien wat te veraf staat daarvoor.
Hier enige tips.

  • Stuur een kaartje. Dat is wel het minste. Je hoeft in dat kaartje niet de ‘juiste woorden’ te treffen, je kunt ook laten weten dat je hier gewoon geen woorden voor kunt vinden.
  • Stuur nog eens een kaartje, gewoon een paar maanden later. Of met de kerst, of tijdens de verjaardag van de overledene. Alleen maar om te laten weten dat je aan de nabestaande(n) denkt.
  • Sta je wat dichterbij, kijk dan of je in die eerste weken misschien wat eten kunt regelen. Veel mensen lukt het niet goed om daarvoor te zorgen, in de versuffing van de eerste tijd.
  • Zoek zelf contact en blijf dat ook doen. Vaak laten mensen rond de uitvaart nog wel wat horen, maar daarna wordt het stil. Weet dat veel rouwenden het zelf niet voor elkaar krijgen om contact te zoeken.
  • Als je bang bent dat je teveel bent, of dat het niet jouw plaats is om contact te zoeken, of gewoon als je bang bent om in contact te treden met iemand die zo diep rouwt: geef dit aan. Vraag of het contact op prijs wordt gesteld.
  • Laat de achterblijver weten wat de overledene met jou deed en doet. Het is fijn om te horen dat andere mensen ook herinneringen aan jouw dierbare koesteren.
  • Besef dat veel rouwenden snel gekwetst zijn. Dat kun je niet altijd voor zijn, neem het jezelf dan ook niet kwalijk als iets wat jij zegt of doet verkeerd valt. Maar neem het ook de nabestaande in kwestie niet kwalijk als deze wat heftiger reageert en zeg gewoon sorry.
  • Maar wat je ook doet: laat de nabestaande voelen dat je aan hem of haar denkt.
  • Het is niet na een jaar, of twee jaar, opeens over. Sterker nog, de rouw kan mettertijd steeds heviger toeslaan, zeker als het gewone leven weer wordt opgepakt en mensen tegen nieuwe grenzen aanlopen. Ga er dus niet vanuit dat je opeens niet meer nodig bent.
  • Neem het de nabestaande niet kwalijk als die het helemaal niet over het sterfgeval wil hebben. Soms is het gewoon tijd voor fijne dingen.

Wat doe je dus vooral niet?

  • Niets meer laten horen.
  • Denken dat jouw belangstelling als teveel wordt ervaren.
  • Denken dat er al genoeg anderen om de rouwende heen zijn.
  • Wegduiken als je de nabestaande ergens tegenkomt. De nabestaande ziet dit namelijk heus wel.
  • Beginnen te praten over het verdriet dat je zelf hebt, vanwege een verlies in jouw leven. Ooit is daar weer ruimte voor, maar nu niet.
  • Adviezen geven aan de rouwende, hoe deze zijn leven weer kan oppakken. De nabestaande begrijpt vaak zijn eigen emoties niet, hoe zou jij dat als naaste wel kunnen?
  • Zeggen dat je weet hoe iemand zich voelt. Tenzij je precies hetzelfde meemaakte, dan kan dat wel. Een vrouw die haar man verloor weet niet hoe het voelt om een kind te verliezen en vice versa. Wel weet je allebei wat rouw is en daar kun je elkaar in vinden.
  • Vragen hoe iemand uit het leven is gestapt. Als je dichtbij genoeg staat, weet je dit al, of wordt je dit al snel verteld.
  • Opmerking maken in de trant van ‘Alles komt goed’, of ‘heeft ‘t al een plekje gekregen?’
  • Beginnen over andere personen die suïcide hebben gepleegd.

Ook hier zijn aanvullingen welkom! Gebruik hiertoe het contactformulier.